کد خبر ۵۰۶۵۲ انتشار : ۲۰ آذر ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۲۲

عرضه کالاهای بی کیفیت خارجی در بازار و نبض ناکوک صنایع دستی قم

قم- ایرنا- نبض ناکوک صنایع دستی قم با وجود هنرمندان ناامیدی که دستانشان برای خلق هنرهای اصیل و فاخر توانی ندارد و رشته هایی از صنایع دستی قم که در بازار کنونی جایی برای عرضه نداشته و در حال فراموشی و نابودی است، نیازمند توجه و احیاست تا بار دیگر شاهد رونق این صنایع در استان باشیم.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم به نقل از ایرنا، تغییر فرهنگ مردم، عرضه کالاهای بی کیفیت، توجه نکردن مسئولان برای راه اندازی بازارچه های صنایع دستی در شهر مقدس قم و سایر موارد از دلایل فراموشی رشته های صنایع دستی است که امروزه بازار آن کم رنگ شده و رو به نابودی است.
ورود فرهنگ های غربی به جوامع اسلامی باعث شده تا با گرایش مردم به موضوع هایی از جمله «مد»، برخی از رشته های هنرهای دستی که ریشه در تمدن اسلامی و ایرانی دارد غبار فراموشی به خود بگیرد.
نبود بازار عرضه صنایع دستی هنرمندان قمی یکی از مهمترین مسائلی است که مسئولان به آن توجهی ندارند و آن را جزو اولویت های شهر قم نمی دانند و این امر باعث شده تا کالاهای بی کیفیت، برق چشمان زائران و گردشگران را به خود جلب کند.
کالاهایی ارزان قیمت با کمترین کارایی و کیفیت که نه تنها نشان از ترویج فرهنگ کشورهای دیگر دارد بلکه بر کارگاه های تولیدی هنرمندان قمی گرد فراموشی پاشیده است.
رشته های صنایع دستی قم از جمله گیوه دوزی، منبت کاری، گچبری، سوزن دوزی، آیینه کاری، شعربافی و سایر رشته هایی که در حال منسوخ شدن است، برای احیای مجدد نیازمند نگاه جدی مسئولان استانی و توجه به هنرمندان صنایع دستی است.
گیوه، نوعی پاپوش سبک و نرم است که به عنوان خنک ترین کفش جهان معرفی شده و در شهرهای گرمسیری و کویری از جمله قم مورد توجه مردم بود ولی امروزه دستان بافندگان آن به علت نبود بازار تقاضا، جایگزینی سایر تولیدات و حمایت نکردن مسئولان، دیگر توان گره زدن را ندارد و این هنر رو به نابودی است.
روح الله مرادی هنرمند گیوه دوزی است که از بی رونقی بازار صنایع دستی گله مند است و می گوید: استقبال مردم از این هنر نسبت به گذشته کم رنگ شده و تعدادی از گیوه ها در مغازه بر روی هم انباشته شده است.
وی افزود: تغییر نوع نگاه مردم به هنرهای دستی و نداشتن شناخت کافی از آن باعث شده است تا مردم روی به پاپوش های دیگری بیاورند، در حالی که گیوه از مواد طبیعی از جمله نخ پنبه، چرم و سایر موارد ساخته می شود.
وی از 26 سال گیوه دوزی خویش می گوید که این هنر را از پدر خویش که مردی روشن دل و حافظ قرآن بوده آموخته است و این هنر را به عنوان یادگار پدر بدون چشم داشتی به بحث اقتصادی آن همچنان با عشق و علاقه ادامه می دهد.
وی رونق این هنر را در اطلاع رسانی و معرفی به قشرهای مختلف جامعه می داند و می گوید: باید از شبکه های مختلف اجتماعی و ظرفیت های استانی این هنر را به مردم معرفی کرد تا علاقه مندان به آموزش این هنر گرایش پیدا کنند و شاهد فراموشی آن نباشیم.
وی ادامه داد: دوخت یک پاپوش گیوه به اندازه دوخت سه جفت کفش زمان می برد و این امر به علت اقتصادی نبودن، مورد توجه قرار نگرفته است.
وی، ارائه تسهیلات برای رونق کارگاه، ساخت مستند و عرضه در بازارهای داخلی و بین المللی را از مهمترین راهکارهای احیای این هنر دانست.
این موارد بخشی از گله های هنرمندی بود که بیشترین وقت خویش را صرف دوختن گیوه هایی کرده که در حال حاضر به جای پاپوش بودن، در پشت ویترین مغازه اش به کالایی به عنوان تزیینی در مقابل دید مردم تبدیل شده است.
آینه کاری از دیگر هنرهای صنایع دستی است که طبق گفته معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم در حال حاضر در استان قم حدود سه کارگاه در این حوزه فعال است که نسبت به گذشته رونق چندانی ندارد.
محمد حسین عبداللهی هنرمند آینه کاری است که 16 سال از عمر خویش را صرف جلا دادن به این رشته کرده و پدربزرگ ایشان جزو هنرمندانی است که بخشی از آینه کاری حرم حضرت معصومه(س) را انجام داده است.
وی از نبود صنف واحد و اتحادیه ای در این حوزه ابراز تاسف کرده و می گوید: واحدی نیست که مشکلات هنرمندان آینه کاری را در خصوص بیمه، تسهیلات، نرخ گذاری قیمت ها، تبلیغات، برپایی نمایشگاه ها و سایر موارد پیگیری کند.
وی می گوید: استان قم از این هنر در بقاع متبرک امامزادگان و اماکنی که قابلیت دارد به دلایل مختلف، استفاده نمی کند، در حالی که این هنر در تزیین خانه ها، هتل ها و سایر اماکن در کشورها و شهرهای مختلف به کار می رود.
به سراغ معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم، به عنوان متولی هنرهای دستی رفتیم تا شاید راهکاری برای گره گشایی از مشکلات این هنرمندان پیدا کنیم.
حسن بحرینی با اشاره به این که رشته گیوه دوزی یکی از هنرهایی است که در معرض خطر است گفت: به علت تغییر فرهنگ ها، مردم از تولیدهای این هنر استفاده نمی کنند.
وی افزود: در حال حاضر 2 کارگاه در استان قم مشغول به فعالیت در این رشته است که به علت نبود بازار، تولیدهای خویش را بسیار کاهش داده اند.
وی ادامه داد: این نوع صنایع دستی باید در محله های خاص و یا روستاها، با تنوع طرح در تولید ویژه گردشگران ارائه شود تا دوباره تولید آن رونق پیدا کند.
وی با تاکید بر این که ورود دستگاه های جدید بازار کار هنرمندان صنایع دستی را به خطر انداخته است گفت: استان قم دارای بیشترین کارگاه های منبت چوب است که متاسفانه به دلیل وجود دستگاه های جدید (سی ان سی)، تولیدهای هنرمندان از سوی مردم مورد استقبال قرار نمی گیرند.
بحرینی اضافه کرد: همچنین گچبری سنتی که در گذشته در معماری های اسلامی و ایرانی مورد استفاده قرار می گرفت در حال حاضر به دلیل ورود قالب های از پیش ساخته شده، کارایی خویش را از دست داده است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم، به رشته آینه کاری اشاره کرد و گفت: این رشته در گذشته بسیار کارآمد بوده و در تزیین خانه ها، مساجد، بقاع امامزادگان و سایر مکان ها مورد استفاده قرار می گرفت که در حال حاضر نسبت به گذشته کارآیی آن، کمتر شده است.
وی ابراز داشت: همچنین سوزن دوزی از دیگر رشته هایی است که در حال حاضر 2 کارگاه در این رشته در استان قم فعال است.
وی با اشاره به این که هنرمندان رشته قالی بافی نیز در روستاهای قم محدود شده اند، گفت: در برخی از روستاها شاهد فعالیت یک هنرمند هستیم که متاسفانه علت این امر افت این هنر در بازار و کاهش دستمزدها به هنرمندان است.
بحرینی، رشته شعربافی نساجی را از دیگر هنرهای منسوخ شده در استان قم برشمرد و گفت: این نوع هنر که از طریق بافت با ابریشم بوده است بیش از 60 سال در استان قم و کاشان رونق داشته که در قم از بین رفته است ولی همچنان در کاشان وجود دارد.
وی با بیان این که این رشته قابلیت احیا در بخش مرکزی قم را دارد گفت: در این بخش تعداد قابل توجهی شتر و گوسفند وجود دارد و در صورتی که دستگاه های مربوطه و بخش مرکزی حمایت کنند، دستگاه های نساجی تهیه و هنرمندان را در این حوزه فعال می کنیم.
وی به طرح توسعه صنایع دستی روستایی به عنوان یکی از راهکارهای احیای رشته های صنایع دستی تاکید کرد و گفت: در صورتی که مرکز توسعه صنایع دستی روستایی با همکاری بخشداری ها ایجاد شود، آموزش های صنایع دستی در رشته های مورد نظر روستایی را ارائه خواهیم کرد.
بحرینی افزود: با ایجاد کارگاه های استاندارد و تکمیل تجهیزات و ارائه تسهیلات به هنرمندان نه تنها رشته های صنایع دستی احیا می شود بلکه اشتغال و اقتصاد در بخش روستایی قم رونق پیدا می کند که این امر نیازمند مشارکت دستگاه های مربوطه به خصوص بخشداری هاست.
وی راه اندازی بازارهای عرضه صنایع دستی را یکی از مهمترین راهکارهای احیای رشته های در حال منسوخ دانست و گفت: یکی از مهمترین درخواست های هنرمندان، عرضه تولیدات با استفاده از ظرفیت زائران کریمه اهل بیت(ع) در جوار حرم حضرت معصومه (س) است که باید دستگاه های مربوطه به ویژه شهرداری در این عرصه حمایت کند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم ادامه داد: جلسه های مختلفی در این خصوص برگزار شد و موضوع برپایی نمایشگاه صنایع دستی مطرح شد ولی به نتیجه ای نرسید.
وی با بیان این که هنرمندان برای عرضه هنرهای خویش باید در 2 عرصه ورود پیدا کنند گفت: بخشی از تولیدهای هنرمندان که فاخر و ارزشمند است مخاطبان خاصی دارند که تنها 10 تا 15 درصد جامعه را تشکیل می دهند.
وی خاطرنشان کرد: بخش دیگر از هنرهای دستی باید برای گردشگران به عنوان سوغاتی عرضه شود تا با قیمیتی ارزان در اختیار آنان قرار گیرد.
وی تاکید کرد: تمام تولیدهای هنرمندان صنایع دستی از نگاه جامعه باید ارزشمند تلقی شود، چراکه آنان زمان خویش را برای خلق یک اثر ماندگار صرف می کنند و به دنبال تجارت نیستند.
بحرینی با اشاره به این که در استان قم بیش از 60 رشته صنایع دستی عرضه می شود گفت: از 308 رشته در کل کشور، استان قم در رشته های مختلفی از جمله منبت کاری، زیورآلات سنتی، مرواریدهای فیروزه ای، انگشتر سازی، چرم و سایر رشته ها در سطح ملی شناخته شده است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنادیع دستی و گردشگری قم گفت: 2 هزار هنرمند صنایع دستی در قم پروانه فعالیت دارند که از این تعداد 800 تن بیمه بوده و 300 هنرمند صنایع دستی درخواست بیمه دارند و در انتظار آن هستند تا قانون بیمه هنرمندان سال 96 که در مجلس به تصویب رسیده است اجرایی شود.
با وجود مشکلات مربوطه، صدای هنرمندان صنایع دستی قم به گوش کسی نمی رسد و تنها راه آنها قفل زدن بر کارگاه هایی است که دیگر در آن هنری خلق نمی شود و نشاطی برای زندگی در آن وجود ندارد.
امید است مسئولان استانی با اهتمام هرچه بیشتر نسبت به گذشته و این که عرضه هنرهای صنایع دستی قم برای زائران و گردشگران می تواند در معرفی این شهر و رونق اقتصادی آن نقش مهمی ایفا کند، در جهت رونق این صنعت و احداث یک نمایشگاه در هسته مرکزی شهر بکوشند تا علاوه بر ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی، شاهد پویایی بیش از پیش صنایع دستی قم باشیم.
8138 / 1175 گزارش: فرزانه پیری ** انتشار: رضا علیمحمدی

برچسب ها :قم
شماره پیامک قم نا: 50001717150598رایانامه: info@Qumna.com