اسماعیل محمدی کرمانشاهی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا عنوان کرد: در یک نگاه آنچه در حال حاضر در موزه آستان حضرت معصومه(س) قرار دارد به دو صورت تقسیم بندی می شود؛ اشیاء اهداء شده و اشیایی انتقال یافته از حرم مطهر به موزه که باز خود این اشیاء طبقه بندی‌های مختلفی دارند.
وی در ارتباط با اشیاء مربوط به حرم مطهر افزود: این مجموعه‌های تاریخی گاهی جزئی از حرم مطهر بودند، مثل قسمت هایی از گنبد سابق که در زمان فتحعلی شاه ساخته شده و یا درب های قدیمی حرم که متعلق دوره‌های صفویه و قاجاریه است و یا محل نگهداری آنها در حرم بوده مثل قرأن های تاریخی.
مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدس افزود: پادشاهان صفوی و وابستگان آن ها برای عرض ارادت خود به حضرت معصومه(س) و آستان مقدس همواره سعی در توسعه حرم مطهر داشتند، برای مثال دختر شاه اسماعیل اولین گنبد بزرگ را برای حرم ساخت، و برخی از پادشاهان صفوی مقابری در حرم برای خود ساختند.
وی اضافه کرد: همچنین در دوره قاجار به دلایل گوناگون به آستان مقدس حضرت معصومه(س) توجه خاص و ویژه‌ای شد، در این دوره فتحعلی شاه اولین بار گنبد حرم مطهر را طلا کاری می‌کند و هم اکنون بخش‌هایی از این خشت‌های طلا، کتیبه‌ها و قسمت‌های فوقانی گنبد قبلی در موزه قرار دارد.
محمدی کرمانشاهی اظهار داشت: به حسب آثاری که درموزه قرار گرفته شناخت دوره‌های تاریخی صفویه و قاجاریه آسانتر شده است، بخصوص اگر بتوانیم پس از توسعه موزه آثار هردوره را در یک تالار اختصاصی به نمایش بگذاریم بسیار مفیدتر خواهد بود، لکن به علت محدودیت مکان در حال حاضر امکان پذیر نیست.
وی افزود: همچنین قرآن و اشیاء ارزشمندی که وقف مقبره ها شده و سنگ قبرها و نیز نقاشی‌های مربوط به مقابر به موزه آستان مقدس منتقل شده است.
**وجود قرآن هایی منسوب به ائمه(ع) در موزه آستان
مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدس عنوان کرد: بخش قرآن از جمله‌ی با ارزش ترین بخش های موزه است که دارای قرآن‌هایی از قرن 2و3 هجری تا دوران معاصر است، از جمله قرآن های با ارزشی که در این موزه قرار دارد می توان به، قرآن هایی منسوب به امام رضا(ع) و امام حسن عسگری(ع)، قرآن هایی به خط کوفی که عمدتا روی پوست کتابت شده ، قرآن کتابت شده توسط دختر فتحعلی شاه و یا قرآن های که وقف پادشاهان است اشاره کرد؛ اهمیت این قرآن ها علاوه بر دوره های مختلف تاریخی به سبک های مختلف هنری و خطاطی می باشد.
**یکی از عجایب هفتگانه فرش جهان در موزه آستان مقدس حضرت معصومه(س)
وی تصریح کرد: یکی از نقاط قوت این موزه داشتن فرش های با ارزش بسیار بالا است، از جمله آن ها فرش متعلق به مقبره شاه عباس ثانی است که یکی از عجایب 7 گانه فرش دنیاست.
**قدیمی ترین کاشی های ایران در موزه آستان مقدس حضرت معصومه(س)
محمدی کرمانشاهی در ادامهی معرفی بخش‌های مختلف موزه گفت: یکی از جالب ترین بخش‌های موزه آستان حضرت معصومه(س) بخش کاشی هاست که دارای مجموعه قدیمی ترین کاشی های تاریخ دار ایران است، این کاشی ها با تاریخ 602 که روی آن حک شده قبلا در حرم مطهر بوده و از سه جهت قدمت، کیفیت هنری خاص کاشیها و از لحاظ بودن بیش از هشت قرن بر روی قبر شریف حضرت معصومه(س) حائز اهمیت است.
وی در ادامه با بیان اینکه بخش مهرها و نگین ها یکی دیگر از نقاط قوت این موزه است که مجموع آن ها در کتابی با همین عنوان به چاپ رسیده است، اظهار داشت: مجموعه اشیاء قبل از اسلام و اشیاء سفالینه از دیگر بخش های موجود در موزه است که از لحاظ قدمت بسیار قابل توجه است.
وی با اشاره به اینکه بخش هایی از موزه مربوط به بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است، گفت: البته موزه در همه بخش ها پس از انقلاب توسعه یافته است؛ از جمله این بخش‌ها می توان به مدالهای اهدایی ورزشکاران و همچنین بخش آبزیان و موجودات دریایی اشاره کرد.
مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدس ادامه داد: از دیگر بخش های موزه بخش نگارگری و نقاشی است که علاوه بر داشتن مجموعه هایی ازدوران صفویه و قاجاریه و بویژه هنر نقاشی پشت شیشه، آثار هنرمندان دوره معاصر را هم دارا می باشد.
**تنوع بخش‌ها و اشیاء مختلف در موزه آستان حضرت معصومه(س)
محمدی با اشاره به اینکه بخش تمبر و اسکناس هم یکی از جذابیت های این موزه است، اضافه کرد: موزه آستان را می توان به جهت داشتن بخش ها و اشیاء مختلف مثل اشیاء فلزی، سنگی، چوبی، سفالی، شیشه‌ایی، قرآن های خطی کتابت شده روی پوست و کاغذ یک موزه کامل دانست، که این خود یک ظرفیت خاص برای محققان دانشجویان، دانش آموزان و علاقه مندان به شمار می رود.
وی با اشاره به محدودیت مکان در موزه افزود: به صورت کلی موزه آستان مقدس حضرت معصومه(س) توان داشتن 20 تالار اختصاصی مربوط به موضوعات متفاوت و دوره های مختلف را داراست اما به دلیل کمبود فضای فیزیکی تنها کمتر از نیمی از این آثار قابل عرضه برای عموم است.
**نگهداری آثار تاریخی در مخزن به دلیل محدودیت مکان
مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدس بیان کرد: ساختمان فعلی موزه ظرفیت نمایش همه اشیاء متعلق به موزه را ندارد و ما بسیاری از اشیاء را در مخزن نگه داری می کنیم، برای توسعه این موزه نیاز به مساعدت های دولتی است و جا دارد مسئولان عالی کشور در راستای ساخت ساختمان جدید موزه که میتواند مورد استقبال جهانگردان، زائران، محققان، دانشجویان و دانش آموزان قرار بگیرد، پیشقدم شوند، این موزه نیازمند سرمایه گذاری در سطح ملی می باشد چرا که موزه آستان در مجموع یک میراث بزرگ با ارزش ملی است.
وی با بیان اینکه مسئولان عالی آستان مقدس حضرت معصومه(س) اهتمام ویژه ایی در راستای تامین نیاز های موزه دارند، افزود: موزه از جهت ساختمان و هم از جهت ویترین های استاندارد نیازمند به توجه و اهتمام بیشتری از سوی مسئولان کشوری است، تا بتواند از تمام ظرفیت خود در جهت معرفی آثار به بازدیدکنندگان استفاده کند.
مدیر کتابخانه موزه و مرکز اسناد آستان مقدس در ارتباط با قدمت موزه تصریح کرد: موزه آستان مقدس حضرت معصومه(س) در سال 1314 تاسیس شد، موزه ایران باستان در سال 1316 تاسیس شده که قدمت آن دوسال بعد از تاسیس موزه آستان است، با این تفاوت که ساختمان موزه آستان قبل از انقلاب در حرم قرار داشته و بعد از انقلاب اسلامی به مکان فعلی منتقل شده، البته قبل از تاسیس این موزه، آثار و اشیاء قیمتی متعلق به آستان مقدس حضرت معصومه(س) در خزانه های آستان مقدس نگهداری می‌شده است.
محمدی کرمانشاهی گفت: در دو سال اخیر موزه آستان مقدس همکاری های خوبی با شهرداری و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قم در جهت بازدید زائران در ایام نوروز از موزه داشته که ان شاءالله باز هم این تورها در ایام نوروز ادامه خواهد داشت.
انتهای پیام
