آیتالله محمود رجبی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفتوگو با خبرنگار حوزه احزاب خبرگزاری فارس با اشاره به خروج آمریکا از برجام اظهار داشت: ما باید در مذاکرات هستهای به دشمنی آمریکا با ملّت ایران در دوران قبل و بعد از انقلاب توجه میکردیم و عدم پایبندی آمریکا به تعهدات خود در قبال کشورهای مختلف را فراموش نمیکردیم.
وی بابیان اینکه نباید برجام با ویژگیهایی که دارد از طرف تیم مذاکرهکننده ما پذیرفته میشد به شروط مقام معظّم رهبری، مجلس شورای اسلامی و شورای عالی امنیت ملّی در پذیرش برجام اشاره کرد و تصریح کرد: متأسفانه این شروط رعایت نشد و حتی اگر آمریکا در برجام هم میماند، اتفاق خاصی رخ نمیداد؛ کما اینکه دیدیم زمانی که از برجام خارج نشده بود، کارهایی که باید انجام میداد را انجام نداد.
آیتالله رجبی ادامه داد: متن برجام، هیچ نگرانی را برای آمریکا در صورت عدم پایبندی به تعهداتشان ایجاد نمیکرد و اگر میخواستیم اعتراض کنیم، درنهایت باز همانها بودند که باید تصمیم میگرفتند که اعتراض ایران وارد است یا نه.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تجربه بهدستآمده از برجام را این دانست که مسئولین در ارتباط با کشورهای دیگر و بهخصوص کشورهای دشمن، نهایت دقّت را داشته باشند و هنگام بستن قرارداد، تضمینهای عملی بگیرند و نهایت بدبینی به پیشنهادها آنها را داشته باشند.
آیتالله رجبی بابیان اینکه نباید ماجرای برجام تکرار شود تصریح کرد: ملت ایران، دیدگاه مقام معظّم رهبری در طول مذاکرات هستهای را مستدل و روشن میدانست. انتقادات فراوانی که از سوی دلسوزان نظام نسبت به مذاکرات وارد میشد نشاندهنده همین موضوع است.
وی بابیان اینکه بودونبود آمریکا در برجام، تفاوتی ندارد چراکه زمان حضور در برجام هم به تعهدات خود عمل نمیکرد خاطرنشان کرد: حالا که آنها با خروج از برجام، علنی اعلام میکنند که به تعهدات خود پایبند نیستند، باید بدانیم که آنها به هیچ اصلی جز منافع خودشان اعتقاد ندارند و ما باید در برابر چنین کشورهایی نهایت دقّت، وسواس و احتیاط را داشته باشیم و تضمینهای عملی و مرحلهبهمرحله را بگیریم.
وی ادامه داد: ما دیگر نباید بههیچوجه زیر بار این برویم که آنها بگویند شما این کارها را انجام دهید تا ما هم این کارها را انجام دهیم. ما باید به آنها بگوییم که شما این کارها خاص را شما انجام دهید.
قائممقام مؤسسه آموزش و پژوهشی امام خمینی (ره) بابیان اینکه ما در این مرحله باید از موضع قدرت وارد شویم تصریح کرد: باید به آنها بگوییم اوّل شما عمل کنید؛ چون ما همه تعهدات خود را انجام دادهایم والان باید بگوییم هر کشوری که میخواهد پایبندی خود را اثبات کند، ابتدا کارهایی که باید انجام دهد را انجام دهد تا اعتماد ما جلب شود.
آیتالله رجبی افزود: درواقع این ما هستیم که باید آنها را راستی آزمایی کنیم و ببینیم آیا واقعاً به تعهدات خود عمل میکنند یا خیر.
وی در مورد اعتماد به کشورهای اروپایی اظهار داشت: یکبار همین رئیسجمهور و وزیر خارجه در دوران اصلاحات با همین کشورهای اروپایی مذاکراتی را انجام دادند و تعلیق هستهای را بهطور کامل انجام دادند و طبق گفته خودشان، هیچ عملی به تعهداتشان نکردند.
وی ادامه داد: یکی از آقایان مرتبط با هستهای در جلسهای گفته بود وقتی به اروپاییها گفتیم ما که همه کارها را انجام دادهایم، پس چرا به تعهدات خود عمل نمیکنید آنها گفته بودند ما میخواهیم بهطورکلی پیچ و مهره تشکیلات هستهای شما برچیده شود؛ بنابراین آنها سابقه عهدشکنی در ارتباط با پرونده هستهای را در کارنامه خوددارند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: این بار گفتند آمریکایی را هم بیاورید؛ چراکه اروپاییها تحت تأثیر آمریکا به تعهداتشان عملنکردهاند و اگر با خود آمریکاییها مذاکره کنیم، مشکل حل میشود. امّا دیدیم که آمریکا آمد و اینطور شد. به نظر بنده، همانطور که مقام معظّم رهبری فرمودند که من نسبت به اروپاییها هم خوشبین نیستم و اعتماد ندارم، بههیچوجه این کشورها قابلاعتماد نیستند.
آیتالله رجبی در ادامه اظهار داشت: 80 درصد از تعهدات برجام مربوط به آمریکاست. بااینحال، ما چطور میخواهیم برویم با اروپاییها بنشینیم و از آنها تضمین بگیریم که برجام اجرا شود؟ برجامی که هشتاد درصد آن مربوط به آمریکا بوده و آمریکا با خارج شدن خود، آن را بیخاصیت کرده است.
وی بابیان اینکه خروج آمریکا از برجام به معنای لغو قرارداد است، تصریح کرد: با این حساب، اینکه مسئولین ما همچنان در حال پیگیری برجام هستند جای سؤال دارد. چراکه با خروج طرفی که بیشترین تعهدات متوجه آن میشود، برجام دیگر اعتباری ندارد و ما حقداریم برنامه هستهای را به قبل برگردانیم.
وی ادامه داد: اکنون زمان آن است که به اروپاییها بگوییم باید به تعهدات خود عمل کنید نه اینکه بنشینیم و بگوییم در مورد برجام چه تصمیمی بگیریم. مخصوصاً اینکه اروپاییها تجربه نقض عهد در ارتباط با پرونده هستهای را دارند و اگر در موضوع دیگری این بدعهدی را انجام میدادند میگفتیم این موضوع دیگری است و فرق میکند.
آیتالله رجبی ادامه داد: از دولتمردان تعجب میکنم که به ماندن در برجام تعهد میدهند. این از شگفتیهای جهان است که وقتی دولت خودش نقض عهد اروپاییها در این موضوع را دیده است دوباره بنشینند و درباره قراردادی که اصل آن زیر سؤال قرار دارد مذاکره کنند. حتی اگر بپذیریم که برجام ادامه داشته باشد، باید پرسید دیگر مذاکره برای چیست؟ اگر قراردادی وجود دارد و آنها هم میگویند ما هنوز آن را قبول داریم، خیلی خب؛ پس به آن عمل کنند. رئیسجمهور یک نامه بنویسد و بگوید به تعهدات خود عمل کنید. این دیگر مذاکره نمیخواهد.
وی افزود: اروپاییها صریحاً میگویند ما نسبت به مسائل موشکی بحث داریم. این یعنی اینکه بازهم به دنبال یک سوءاستفاده دیگر از مذاکرات هستند و قاعدتاً میخواهند بگویند اگر میخواهید ما در برجام باقی بمانیم، در هستهای و موشک هم باید اقداماتی انجام دهید. همه شواهد نشان میدهد که اروپاییها هم مثل آمریکاییها هستند و همان بدعهدی و بیاعتمادی نسبت به آنها نیز وجود دارد.