کد خبر ۶۱۱۳۹ انتشار : ۸ خرداد ۱۳۹۷ ساعت ۱۵:۳۷

بازار تاریخی قم در معرض خطر است

زهره مهر نوروزی

برای چندمین بار به بازار کهنه یا همان بازار تاریخی قم رفتم اما ازدید یک خبرنگار، اگر بوی دود و بوق ماشین ها و موتورها اجازه می داد می توانستی زیبایی های موجود مثل کارگاه های صنایع دستی را ببینی، با وجود طاقهای گنبدی ونورگیرهای سقف بازار، اما اینجا یک خیابان بود تا یک بازار، دریغ از یک تابلو که این مکان را معرفی کند، اما می دانستم که این بازار با شماره 1937 به ثبت ملی رسیده است ، مدتی پیش تابلویی توسط میراث فرهنگی نصب شده بود، ولی حالا به دلایلی نامعلوم هیچ اثری از آن دیده نمی شود.
تردد وسایل نقلیه کلافه کننده بود به گمانم زمان مناسبی را برای بازدید و گزارش مردمی انتخاب نکرده بودم ، اما یکی از کاسب های آنجا می گفت: اوضاع این بازار صبح و عصر نمی شناسد همیشه بر همین منوال است، ماشین های پارک شده درب واحدها ، موتوری هایی که همیشه خدا عجله دارند،خودروهایی که بخاطر عرض کم بازارعبور مرور برایشان مشکل است، اما باز اصرار داشتند که مسیر عبوری شان از همین مکان باشد. حق با رئیس هیئت امنای راسته بازار کهنه بود وضعیت بازار تاریخی قم اورژانسی شده است و باید به آن رسیدگی شود.
بازار کهنه در دو سوی هسته اولیه شهر قم یعنی محله عربستان و لب چال قرار دارد، از 45 متری عمار یاسر شروع شده و به میدان کهنه ( تره بار )نزدیک خیابان طالقانی ختم می‌شود.
اینجا تنوع صنایع دستی چشم گیر است سراجی ها، خراطی، منبت روی چوب، خورجین سازی، چاقوسازی، پوشاک سنتی وجود دارد که البته سراجی ها و صنایع چوب وفورتر از سایر هنرها دیده می شود.
یکی ازمالکان آنجا که مردی سالخورده بود ودائم سرفه می کرد گفت: افرادی که عبوری از اینجا می گذارند متوجه نمی شوند اما اکثر ساکنان این بازار در معرض بیمارهای ریوی هستند چراکه دود ماشین و موتورهایی که هرروز از اینجا عبور می کنندانواع بیمارهای عصبی وریوی به ساکنان تزریق می کنند چرا که مسقف بودن بازارباعث شده بخش زیادی از آلودگی ها را به داخل حجره ها هدایت شود به همین دلیل سلامتی افراد در معرض تهدید است.
وی از بی توجهی مسئولان شهر گلایه می کند و می گوید: اگر ممکن است مدیران واعضای شورای شهر سری به این بازار بزنند و از نزدیک شرایط مارا ببینند که ما چند سال است چه سخت هایی را تحمل می کنیم مگر گناه ما چیست ؟

در کجای دنیا خیابان مسقف است وطاق دارد؟
مجتبی ردکا یکی از هنرمندان صنایع دستی رنگرزی سنتی که به اتفاق پدر استادش و داماد خانواده صاحب کارگاه رنگرزی است اظهارداشت: قرار بود بازار کهنه قم به هنرمندان صنایع دستی واگذار شود درحال حاضر 170کسبه که اغلب در زمینه صنایع دستی فعالیت می کنند دراینجا مستقر هستند در خواستی که ما ازمسوولین شهر داریم این است بازار کهنه را ازحالت خیابان درآورند، در کجای دنیا خیابان مسقف است و طاق دارد؟
این هنرمند تصریح کرد: بازار کهنه قم بیش از 700سال قدمت دارد و تنها با حرم مطهر کمتر از 400متر فاصله دارد وبافت تاریخی شهر محسوب می شود چرا مسوولان به آن بی توجه هستند، کاسب ها از دست مزاحمت های وسایل نقلیه کلافه هستند بارها به شهرداری و استانداری نامه نوشته ایم ودرخواست کرده ایم که به این اوضاع رسیدگی کنند ولی متاسفانه مسئولان شهرما گوششان بدهکار نیست ما از آنها انتظار داریم.
وی گفت: شهردار ما از شهرهنر و فرهنگ اصفهان آمده و قدر هنر و هنرمند را می داند پس چرا به خواسته ما هنرمندان توجه نمی کند.خیلی دلمان می خواهد برای یکبارهم که شده شهردار محترم جناب سقائیان نژاد به این بازار سری بزند و از نزدیک حرف های ما را بشنود.

صدای اعتراض مارا کسی نمی شنوند
ردکا بیان داشت: این مکان یکبار توسط میراث فرهنگی بازسازی شده، اما با ادامه طرح کاربری خیابان همچنان مشکلات وجود دارد چراکه ورود وسایل نقلیه به داخل بازار برای اهالی مزاحمت های زیادی ایجاد می کنند و به سازه هم آسیب می زند به نظر من در هیچ کجا بجز قم تا به این حد درحق هنرمندان صنایع دستی ظلم نمی شود که حتی یک محل کارگاه و فروشی را که به ظاهر در اختیارش قرار داده اند برای مناسب سازی آن اقدامی نکرده باشند،متاسفانه صدای اعتراض ما را کسی نمی شنوند اگر بشنوند هم پاسخی نمی دهند که این بسیار تاسفبار است.

بعید می دانم که مدیران کاری صورت دهند
یکی از دیگر از افرادی که در این راسته بازار حجره ای دارد گفت:سالهای زیادی است که هیات امنا برای احیای این مکان تلاش می کند ولی چون مدیران نمی خواهند بنابراین کاری صورت نمی گیرد متاسفانه تنها تابلوی نصب شده توسط میراث فرهنگی در ورودی بازار از سمت 45متری عماریاسرهم نمی دانم توسط کدام ارگان برداشته شده است.
وی ازعملکرد مدیران شهری درزمینه ساماندهی و احیای این بازار ناامید است ومی گوید: بعید می دانم که مدیران کاری صورت دهند چراکه چندین سال است که همه چیز به همین ومنوال بوده و هست وهیچ کار ی صورت نگرفته است.

اما رئیس هیات امنای بازار تاریخی قم چه حرف هایی برای گفتن دارد؟
ابولفضل خوشدل رئیس هیات امنای راسته بازار کهنه گفت :راستش هنرمندان صنایع دستی قم خیلی مظلوم هستند برای اینکه برای فروش تولیدات خود با مشکلات زیادی مواجه هستند برای مثال سال‌های سال است که قرار است این مکان یعنی بازار کهنه را به هنرمندان صنایع دستی اختصاص دهند ، ولی تاکنون عملی نشده است.
خوشدل تصریح کرد: در اثر عبور و مرور ماشین‌ها، بازار در معرض تخریب است. میراث فرهنگی و گردشگردی و صنایع دستی قم آن را تعمیر کرده اما به علت اینکه دستوری برای منع عبور و مرور وسایل نقلیه به این مکان صادر نشده، زحمت‌ها به هدر می‌رود کجا دیده شده که در بازار وسایل نقلیه مثل وانت و ماشین رفت و آمد کنند؟!.
وی گفت: بارها به شهرداری، استانداری نامه نوشتیم، جلسات متعددی شرکت کردیم ولی در عمل، کاری صورت نگرفت، هنرمندان صنایع دستی این شهر امیدشان به مسئولان است و انتظار دارند برای آنها قدمی بردارند.
رئیس هیات امنای راسته بازار کهنه قم تصریح کرد: به نظر من در این زمینه اگر قرار است برای هنرمندان کاری صورت دهند، بهتر است همت کنند و این بازار را برای هنرمندان صنایع دستی مهیا کنند. این مکان تا حرم مطهر چیزی حدود 400 متر فاصله است و اگر راه‌‌اندازی شود، کسب و کار هنرمندان هم رونق می‌گیرد. امیدوارم مسئولان این شهر بیشتر به فکر هنرمندان صنایع دستی باشند و مشکلات آنان را جدی بگیرند.
خوشدل اصلا به گفته های مدیران خوش بین نیست چرا که گفت: از سال 85تا به امروز ما منتظر اجرایی شدن مصوبات هستیم در ورودی بازار از طرف میراث یک تابلو ثبت نصب شده بود که نمی دانم کدام اداره آن را برداشت که چندین بار هم پی گیری کردم، ولی نتیجه نگرفتم.
وی با بیان اینکه وضعیت بازار کهنه قم اورژانسی است و باید سریعتر رسیدگی شود افزود: حدود یک ماه پیش به تمام ارگان ها و مسوولان از شورای شهر گرفته تا شهرداری و حتی نمایندگان مجلس نامه نوشته ام نامه ای که توسط کسبه بازار امضاء شده بود وهمچنان منتظر پاسخ هستیم .

باید تردد وسایل نقلیه از داخل بازار ممنوع شود
روح الله امراللهی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر قم با بیان اینکه نظر شورای پنجم برای احیا و حفظ بازار تاریخی قم است افزود: باید تردد وسایل نقلیه از داخل بازار ممنوع شود و ازمقابل آن راه دسترسی سواره وجود داشته باشد که با تملک دوتا سه پلاک امکان پذیر است.
وی با انتقاد از بی توجهی مدیران شهری در رسیدگی به وضعیت این مکان تاریخی گفت: این بازار تاریخی تنها بازاری است که متاسفانه کاربری خیابان دارد وباید این مشکل برطرف شود چرا که هم کسب و کار کسبه از رونق افتاده است و هم یک مکان تاریخی با ارزش فرهنگی و گردشگری شهرمان در معرض خطر است.
عضو شورای اسلامی شهر قم تصریح کرد: متاسفانه مدیران دخیل دراین موضوع چندان همتی برای رفع این مشکل نداشته اند چرا که با احیای این بازار تاریخی به نوعی باز آفرینی شهری نیز صورت می گیرد ضمن اینکه یک مکان خوبی برای انتقال زائران مجموعه چهل اختران به سمت بازار نو واز آنجا به حرم مطهر نیز ایجاد می شود که خودش یک جاذبه گردشگری ایجاد می کند.
امراللهی با بیان اینکه معماری بنای بازارهای قم از ظرفیت های بالای جذب گردشگر برخوردار است گفت: تیمچه بازار قم با یک معماری منحصر بفرد و هنر گچبری بی نظیر مورد توجه بسیاری از سیاحان قرار گرفته است هرچند که هنوز برای شهروندان ما شناخته شده نیست و ارزش و بهای آن مغفول مانده است.
وی اظهارداشت : بازار کهنه قم نیز از یکی از میراث های گرانبهای تاریخی این شهر است و گنجینه ای با ارزش محسوب می شود که باید به با همت مدیران شهری از جمله شهرداری میراث فرهنگی احیا شود .

منع تردد در بازار کهنه منتظرمصوبه جلسه شورای ترافیک قم
عباس ذاکرایان معاون حمل و نقل شهرداری قم گفت: راسته بازار کهنه از بافت های تاریخی و فرهنگی قم محسوب می شود که حتما باید حفظ و احیا شود پیشنهاد ما این است که بجز برای بارگیری و باراندازی تجاری به طورکامل تردد هرنوع وسیله نقلیه دراین بازار ممنوع شود.
وی افزود: درشورای فنی ترافیک منع تردد هرنوع وسیله نقلیه موتوری دراین بازار مصوب شده است منتظر هستیم تا در اولین جلسه شورای ترافیک استان نیز به تصویب برسد که در صورت تصویب این بازار برای عبور و مرور عابران پیاده خواهد بود.
اعضای شورای پنجم که اراده شان براحیاست امیدوارم که امسال دیگر مجموعه شورای شهر و مدیران همت کنند این مصوبات به ده سال آینده موکول نشود که در آن موقع هیچ معلوم نیست اثری از این بازار خواهد بود یا نه.
در چند سال گذشته از سوی مدیران و معاونان قبلی و فعلی میراث فرهنگی قم بارها شنیدیم ونوشتیم که بازارتاریخی قم معروف به بازارکهنه قرار است که به هنرمندان صنایع دستی واگذارشود.
نمی دانم از چه زمانی در این شهر باب شده که مصوبه روی مصوبه تصویب شود. مردم که گرفتارند، مدیران هم که نمی دانم چه پیش آمده که همتی برای اجرای مصوبات ندارند در خبر‌ها آمده بود به منظور ساماندهی هنرمندان صنایع دستی بازار کهنه در قالب طرح جامع گردشگری قم به بازارچه صنایع دستی تبدیل می‌شود، این طرح از 6 اردیبهشت‌ماه سال 85 توسط مجتبی رحیمی مدیرکل سابق میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم ارائه شده بود ومصوب هم شد.
اما دراثر بی توجهی انقدر اجرای مصوبه به درازا کشید که مدیران ازیاد برده اند وباز هم مجبور هستند مصوبه دیگری را به تصویب برسانند،کاش این بار به خاطر مردم هم که شده دیگر عملیاتی شدن این مصوبه به تعویق نیفتد و اهالی بازار کهنه نفس راحتی بکشند.
روزنامه شاخه سبز قم

شماره پیامک قم نا: 50001717150598رایانامه: info@Qumna.com