به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم به نقل از گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، مردادماه 88 پس از ماه‌ها مطالعات و پیگیری، کلنگ عملیات اجرایی نخستین مونوریل کشور پس از کش‌مکش‌هایی که بر سر اجرای مونوریل در تهران در زمان شهرداری محمود احمدی‌نژاد به وجود آمد و نهایتا این پروژه در پایتخت به سرانجام نرسید و ستون‌هایش جمع شد، این بار هم با حمایت احمدی‌نژاد، اما در قم، به زمین زده شد. احمدی نژاد که سودای ساخت مونوریل در تهران برایش به سرانجام نرسیده بود می خواست رویایش در تحول حمل و نقل عمومی شهری در کشور را در قم به نمایش بگذارد اما در همان ابتدای عملیات اجرایی پروژه، اما و اگرهای فراوانی پیرامون آن و حول مطالعات و مسیریابی صورت گرفته انجام شد که این مسائل تقریبا یکسال پروژه را با سرعت پایینی پیش برد، اما حدود یک سال بعد با حضور محمدحسین موسی‌پور در مسند استانداری قم، عزم ویژه‌ای بر سرعت بخشیدن به عملیات اجرایی مونوریل و تکمیل آن ایجاد شد.
با وجود نفوذ بالا و زیرکی موسی‌پور در پیشبرد پروژه‌های عمرانی سرعت‌بخشیدن به اجرای مونوریل حدود دو سال دوام داشت، درحالی که قرار بود این پروژه در سال 90 به بهره‌برداری برسد اما با قد علم کردن ستون‌های آن، واکنش‌ها و موضع‌گیری‌ها نسبت به اجرای آن شدت گرفت تا جایی که تکمیل پروژه تحت‌الشعاع حواشی مرتبط با نحوه عبور از مقابل حرم مطهر حضرت معصومه(س) قرار گرفت و به نوعی باز هم سرعت پروژه کند شد.
روشن شدن آتش زیر خاکستر
سیاست موسی‌پور در برخورد با این حواشی، تشکیل مستمر جلسات کارگروه قطار شهری پیرامون مونوریل، ارائه گزارش‌های مستمر به علما و مراجع تقلید و کسب نظر مثبت از ایشان و به نوعی تدبیر در زمینه عبور بی سر و صدا از مقابل حرم مطهر بود اما، در همین حین بود با انتصاب آیت‌الله سیدمحمد سعیدی به عنوان جایگزین آیت‌الله علی‌اکبر مسعودی خمینی به عنوان تولیت آستان مقدس حضرت معصومه(س)، موضع آیت الله مسعودی خمینی در خصوص مونوریل در مراسم تودیع تغییر کرد و او در این خصوص اعلام کرد که اگر در خصوص عبور مونوریل از مقابل حرم مطهر نظر مثبتی داشته آن را پس می‌گیرد.
وی حدود 5 ماه بعد در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌های قم در اردیبهشت 90 می‌گوید: من تأکید می‌کنم که مونوریل باید در مقابل حرم حضرت معصومه(س) از زیر سطح عبور کند و اگر قرار باشد از مقابل حرم حضرت معصومه(س) عبور کند ساخته نشود بهتر است.
تولیت سابق حرم حضرت معصومه(س) در این گفت‌وگو افزود: من در مراسم تودیع از تولیت حرم حضرت معصومه(س) نیز گفتم که به هیچ وجه مونوریل نباید از مقابل حرم حضرت معصومه(س) عبور کند و چنانچه من زمانی موافق عبور از مقابل حرم حضرت معصومه(س) بودم، امضای خود را پس می‌گیرم.
وی با اشاره به موافقت برای عبور مونوریل از زیر سطح بیان کرده است: زمانی که من تولیت آستان مقدسه حرم حضرت معصومه(س) را برعهده داشتم بحث‌هایی درباره عبور مونوریل در مقابل حرم صورت گرفت که با بحث‌هایی صورت گرفته و توافقات انجام شده مقرر شد مونوریل در مقابل حرم حضرت معصومه (س) از زیر سطح عبور کند.
عاقبت مونوریل تغییر نیافت!
این مواضع و در کنار آن حمایت برخی علما و مراجع تقلید، همچنین اصرار آیت‌الله سعیدی تولیت آستان حضرت معصومه(س) بر جلوگیری از خدشه‌وارد شدن به حریم امن حرم مطهر با اجرای پروژه مونوریل، موجب شد این بار دیگر با وجود تهدیدهای احمدی‌نژاد بر قطع حمایت‌ها از شهرداری قم و تأکید بر تسریع در تکمیل عملیات عمرانی، مونوریل در قالب یک پروژه نیمه‌کاره در قم باقی بماند و تنها تعدادی کارگر در بخش‌هایی از پروژه مشغول به کار باشند. پس از برکناری موسی‌پور از استانداری قم در تابستان 91 نیز، با نزدیک شدن به پایان کار دولت دهم، کم‌کم با وجود اینکه مناقصه ها برای ادامه مسیر مونوریل تا پردیسان نیز انجام شده بود، تصریح بر لزوم اجرای این پروژه محدودتر شد تا جایی که با روی کار آمدن دولت یازدهم و تغییر رئیس‌جمهور، به کلی، حتی زمزمه‌های جمع‌آوری ستون‌های مونوریل از زبان وزیر راه و برخی مسؤولان کشوری به گوش رسید.
زمانی که در سال 88 کلنگ احداث مونوریل در قم بر زمین زده شد، پیش‌بینی هزینه حدود 180 میلیارد تومانی و مدت زمان اجرای 30 ماهه به طول حدود 6 کیلومتر حدفاصل بزرگراه امیرکبیر تا مصلی قم می‌شد اما امروز قریب به 110 ماه از آغاز عملیات عمرانی این پروژه در این شهر گذشته و بیش از 200 میلیارد تومان نیز هزینه صورت گرفته و هنوز بخشی از آن که طبق وعده مدیران به طول 4.7 کیلومتر قرار بود یک یا دو سال قبل افتتاح شود همچنان نیمه‌کاره است.
متولیان وقت اجرای مونوریل پاسخگوی مردم باشند
نکته جالب توجه این است که بعد از حدود 10 سال از آغاز عملیات اجرایی مونوریل، مدیران، مسؤولان و کارشناسانی که بعضا همچنان بر سر کار هستند دیگر با تغییر دولت و ایجاد جو کاملا منفی علیه مونوریل، جرأت دفاع از آن را ندارند؛ البته دفاع از این پروژه به جای خود، حتی کسی امروز حرفی از حق پایمال‌شده مردم نیز نمی‌زند. شورای شهر سوم قم، نمایندگاه مجلس هشتم، شهردار و استاندار وقت که مستقیم در تصویب و اجرایی‌شدن این پروژه نقش داشته‌اند هم مسؤول هستند و حرفی نزده‌اند. بعضاً اعضای شورای شهر فعلی در شورای شهر سوم هم جایگاه داشته‌اند ولی دریغ از اینکه کسی پاسخگوی مردم در خصوص این آیینه‌ای باشد که برای مردم به یک مصیبت تبدیل شده است.
200 میلیارد تومان پول مردم بر باد رفت
با هزینه گزافی که برای مونوریل شد، می‌شد مترو را تکمیل کرد یا شاید فرودگاه قم را افتتاح کرد و بسیاری از خیابان‌هایی که نیمه کاره مانده و به دلیل کمبود اعتبار امکان بازگشایی آنها نیست، به اتمام رساند. 200 میلیارد تومان، تقریبا یک چهارم بودجه شهرداری قم در سال 90 بوده است که با آن طی این سال‌ها گره بسیاری از پروژه‌های نیمه کاره باز می‌شد و مصیبتی چون مونوریل نیز روی دست شهر باقی نمی‌ماند.
در دوره دولت یازدهم و دوازدهم گفت‌وگوهای فراوانی در خصوص تعیین تکلیف مونوریل صورت گرفت و با توجه به اینکه دولت کاملا با ادامه پروژه مخالف بود، شهرداری پیگیری‌هایی برای تکمیل آن داشت و قول‌هایی نیز داده شد از جمله آنکه پروژه کاربری توریستی پیدا کند و تا میدان مطهری افتتاح شود اما بالاخره شورای شهر قم در جلسه اخیر خود تیر خلاص را به مونوریل زد و با رأی اعضا، اختصاص اعتبار توسط شهرداری برای تکمیل مونوریل را ممنوع کرد.
مسؤولان تنها افسوس می خورند
عبدالله جلالی رئیس شورای شهر در جلسه اخیر این شورا با تأکید بر اینکه نظر شورای اسلامی شهر قم این است که اعتقادی برای اختصاص اعتبار برای مونوریل ندارد گفته است: این پروژه بدون توجیه اقتصادی است و توانایی جذب مسافر ندارد، افسوس می‌خوریم که چرا سرنوشت پروژه مونوریل به اینجا رسیده است، دولت به دنبال اختصاص اعتبار برای تکمیل آن نیست، با وجود این که در این زمینه تکلیف دارد.
رئیس شورای اسلامی شهر قم می‌افزاید: پروژه مونوریل قم در شورای اسلامی این شهر به تصویب نرسید به همین دلیل توجیهی برای بررسی متمم قرارداد این پروژه در شورا وجود ندارد.
اعتقادی به هزینه برای مونوریل نداریم
حسین اسلامی سخنگوی شورای اسلامی شهر قم نیز در این جلسه با تأکید بر اینکه شورا اعتقادی به هزینه حتی یک ریال دیگر در طرح مونوریل قم ندارد اظهار کرده است: با تغییر جایگاه‌های تبادل سفرهای مرتبط در شهر قم، اکنون تکمیل مونوریل قم دارای توجیه نیست. تخصیص بودجه در طرح‌های سازمان قطار شهری قم توسط شهرداری براساس قانون است؛ شهرداری نباید طرف قرارداد برای تکمیل طرح مونوریل قم باشد تا این نهاد دیگر عهده دار پرداخت خسارت‌های احتمالی در این طرح به پیمانکاران نشود.
وی خاطرنشان کرده است: شورای اسلامی شهر قم با توافق با پیمانکاران برای ختم پروژه مونوریل موافق است و حاضر به تخصیص اعتبارات در این خصوص است.
پیش‌بینی می‌شود 100 میلیارد تومان دیگر برای تنها حدود 5 کیلومتر از پروژه مونوریل نیاز باشد که به اذعان برخی مسؤولان و کارشناسان هیچ کارآیی نیز نخواهد داشت و به همین خاطر شورای شهر و مسؤولان چشم خود را بر میلیاردها تومان هزینه صورت‌گرفته بسته‌اند، تا این 100 میلیارد در جیب مردم باقی بماند.
امروز دیگر چشمان مردم قم به ستون‌های خشک و بی‌روح و بیکار وسط رودخانه عادت کرده است، خصوصا از زمانی که شهرداری زیر پایه‌های آن را گل‌کاری کرده و این پایه‌ها نیز به پایه پرچم تبدیل شده است.
بانیان مونوریل پاسخگو باشند
باید گفت که بیش از 200 میلیارد تومان با لج ولجبازی هزینه شد تا حدود 200 ستون مونوریل مقابل چشم مردم سبز شود که نمادی از ناکارآمدی باشد. اما با این وجود امیدواریم مونوریل به نمادی از بی‌قانونی و بی عدالتی در جامعه تبدیل نشود. مردم قم این انتظار را از مسؤولان قوه قضائیه و سازمان بازرسی دارند که هرکس به هرشکل در آغاز این پروژه و این هزینه گزاف در آن دخیل بوده‌اند را پای میز محاکمه کشانده و حقوق عامه جامعه را از آنها طلب کند. در آستانه جشن 40 سالگی انقلاب اسلامی باید به مردم و مسؤولان گوشزد شود که هرکس با هر جایگاهی نمی‌تواند از اموال عموم مردم برای اجرای سلایق و تصمیمات بی‌مطالعه خود استفاده کند. منتظر خبرهای خوش از دادستان، مسؤولان قضایی و متولیان سازمان بازرسی در خصوص رویای مونوریل، هستیم رویایی که قرار بود روزی مردم قم را در مسیر رودخانه و بر فراز شهر به حرم مطهر، مصلی، پردیسان و حتی فرودگاه این شهر برساند...
