کد خبر ۷۱۸۳۰ انتشار : ۵ فروردین ۱۳۹۸ ساعت ۱۴:۳۹

جاذبه های گردشگری شهر تاریخی دلیجان+تصاویر

دلیجان با قدمتی طولانی به عنوان شهرستانی به بلندای تاریخ و فرهنگ ایران زمین، این روزها میزبان مسافرانی است که مشتاق به دیدن آثار باستانی، هویتی و تاریخی-باستانی هستند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از دیار آفتاب؛بنا به نوشته‌های تاریخی، دلیجان پیشین شهری بسیار بزرگ با چهار دروازه در چهار طرف بود ه که به دروازه‌های قلیان ، آتشکده، شاه ولی و کاه گندم معروف بودند. گستردگی شهر قدیمی دلیجان را تا نزدیکی خورهه ذکر کرده‌اند. مجموعه نشانه‌ها و آثار پیداشده تاریخی نشان می‌دهد که دلیجان شهر بزرگی بوده است. ازجمله آثار پیداشده می‌توان به سفال‌ها ، خمره‌ها و آجرهای بسیار زیبا در جنوب دلیجان، اشاره کرد.

  دلیجان با قدمتی طولانی به‌عنوان شهرستانی به بلندای تاریخ و فرهنگ ایران‌زمین، این روزها میزبان مسافرانی است که مشتاق به دیدن آثار باستانی، هویتی و تاریخی-باستانی هستند.

غار چال نخجیر

غار چال نخجیر مهم‌ترین جاذبه گردشگری دلیجان است که با قدمتی بالغ‌بر ۷۰ میلیون سال از شگفت‌آورترین جاذبه‌های طبیعی محسوب می‌شود.

قلعه نشت آباد

یکی از نشانه‌های قدمت این شهر قلعه مشهور نشست آباد است.  قلعه‌ای با قدمت ۱۷۰۰ سال و مربوط به دوران ساسانی، در ۳ کیلومتری شهر زیبای دلیجان خودنمایی می‌کند.

این قلعه ۴ دیوار است که هرکدام ارتفاعی بین ۸ تا ۱۰ متر و ضخامتی برابر با ۲ تا ۵/۲ متر دارند. هرچند ضخامت این دیوارها درگذشته بیشتر بوده اما در اثر بارش‌های مکرر فصلی، ضخامت آن‌ها به‌اندازه کنونی رسیده است.

در حوالی قلعه، به‌خصوص در قسمت جنوبی و شرقی آثار به‌جامانده از یک خندق را پیدا می‌کنید. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که درخت چنار بزرگی سالیان سال در دل این دشت، سایه‌بان گذشتگان و به‌خصوص کشاورزان فعال در این منطقه بوده است. اگر گذرتان به شهر دلیجان افتاد حتماٌ سری هم به این بنای تاریخی بزنید

.

جاسب

دهستان جاسب در شمال شهر دلیجان و در نزدیکی سد ۱۵ خرداد واقع‌شده و شامل ۷ پارچه آبادی است که نام جاسب را بر خود دارد.

این منطقه ییلاقی با کوه‌های سربفلک کشیده، باغ‌ها و مزارع پر درخت، چشمه‌ها، مراتع سرسبز، درختان عظیم گردو، بادام و چنار با مناظر طبیعی و چشم‌اندازهای روح‌پرور نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.  

این منطقه در فصل تابستان که گرما شدت می‌یابد مکان بسیار مناسب و دلپذیری جهت اسکان و استفاده از طبیعت آن است. رودخانه فصلی ازنا از ارتفاعات دهستان جاسب سرچشمه می‌گیرد و فقط در اسفند و فروردین تا خردادماه آب دارد.

عبور این رودخانه از مسیر روستاهای بیجگان و سقونقان، واران، روگان و هرازجان و نیز به علت کوهستانی بودن مناطق فوق آب و هوای با طراوتی را در فصل تابستان ایجاد می کند. از آثار باستانی جاسب می توان به قبرستان قدیمی واران، تپه قلعه کوه امام علی، تپه قلعه سرخ، تپه قلعه وشتگان، تپه قلعه و سقونقان، مسجد جامع و امام حسن بیجگان، برج روستای هرازجان، تپه قلعه کوه امام ولی روستای کروگان، غار سیجان در ضلع شمالی روستای واران و سنگ نوشته های قبرستان روستای بیجگان نام برد که همگی شماره ثبت میراث فرهنگی کشور را دارند.

.

خاوه و اردهال

خاوه در دامان کوههای مقدس، منظرگاهی که میهمانی از سلاله پاک امامت را در خود به امانت دارد. دامان کوههای مرتفع فلات مرکزی ایران در امتدادرشته کوههای کرکس حکایت دیرینه از اقوام ایرانی است.

منطقه ییلاقی اردهال شامل ۱۳ روستا است که بخشی از روستاها در کاشان و برخی در دلیجان قرار دارد. اردهال واژه باستانی و بمعنای کوه مقدس است. خاوه در فرهنگ دهخدا بارها تکرار شده است.در کشور ایران۶ تا ۸ خاوه داریم و بزرگترین روستایی که به خاوه معروف است خاوه اردهال است. کلمه اردهال به معنی سرزمین مقدس است و از دو کلمه ارد و هال به معنای کوهستان مقدس است. اردهال در پیشینه تاریخی اش نیاشگاه زردشتیان و بعد از ورود دین مبین اسلام و با عظیمت حضرت سلطان علی برای مسلمانان معنای جدید از تبرک و تقدس یافته است. کوه ویلیجیا در شمال روستای اردهال است. کوه های بلنده و کوه سند کوه کفترخون در روستا وجود دارد.

بافت جغرافیای روستا حالت تاریخی و تمدن ساز و حالت مقاومتی امنیتی دارد و کوههای مرتفعی که روستا را احاطه کردند و حالت سوق الجیشی این روستاست در این روستا کوه کی خسرو هم وجود دارد . کی به معنی شاهان و پادشاهان است و به این معنی است زمانی این روستا پایتخت پادشاهان بوده است. نام قدیم خاوه را خاور می نامند و قلعه های آن با حمله ارامنه به ایران ویران شده و با گذشت زمان به خاوه تغییر نام داده است.

بقعه حضرت حمزه

بقعه حضرت حمزه بن عون بن علی ابن ابیطالب و سی تن از یاران باوفای ایشان نیز از زیارتگاههای این منطقه است. درزمان حضورحضرت عبدالعظیم(علیه السلام) درایران سیدجلیل القدری به این منطقه عزیمت نموده و مدفن این بزرگواران را برای عموم مردم آشکارمی سازد و با ورود به سرداب از وجود پیکرمقدس امامزاده حمزه(علیه السلام) و سی تن از شهدای همراه ایشان خبرمیدهد این امر تا سال ۱۳۳۶سینه به سینه نقل شده تا اینکه با دستبرد سارقین به بقعه و سوراخ نمودن سقف سرداب این حقیقت مجددا بر همگان آشکار می شود در سال ۱۳۷۲ هجری شمسی در حین بازسازی بنا به شکل معجزه آسایی با پیکرسپید و محکمی پوشیده شده روبرو می شوند که پیکر مطهر ایشان پس از رویت امام جمعه فرماندار مسئولین اوقاف و پزشک متعدد مجددا با احترام به خاک سپرده شده و این واقعه نیز موجب ارادت هرچه بیشتر مردم به این بزرگوار می گردد.

آستانه امامزاده حمزه(علیه السلام) دربخش مرکزی شهرستان دلیجان، دهستان جاسب، روستای کروگان، در دامان کوه کنار راه واقع شده است.

بنای باستانى ساختمان بقعه مشابه برجی نمودار است که از خارج به شکل مضلع، ولى بدون نبش بنا کرده‌‌اند و در نتیجه مشابه برجى است که جدار آن از سنگ و گچ بنیان گردیده و بدون ایوان می باشد سبک آن به آثار قرون اولیه دوره اسلامى (امویان وعباسیان) نزدیک است. در وسط بقعه مرقدى با بدنه سفیدکارى شده وجود دارد که جلوى آن ضریحى مشبک نصب شده است.

بقعه دارای گنبدی دوپوش می باشد و نمای خارجی گنبد و دوگلدسته کاشیکاری شده است در داخل حرم در زیرسقف گچبری هایی وجود دارد.

امامزاده سلیمان (علیه السلام)

آستانه امامزاده سلیمان (علیه السلام) در بخش مرکزی شهرستان دلیجان، دهستان دودهک، روستای راونج قرار دارد.

اصل بنای بقعه که در اواسط دوره صفویه ساخته شده به صورت یک بنای آرامگاهی هشت ضلعی با گنبد مدور کلاهخودی دوپوش و تک ایوانی آجری است. دو باب اتاق در مجاورت ایوان و دو باب اتاق در کنار حرم قرار دارد. احتمالاً این بنا متعلق به قرن ششم (دوره سلجوقی) بوده و در دوره صفویه و دوره معاصر تعمیر و مرمت گردیده است و الحاقاتی به آن اضافه شده است. ضریح چوبی امامزاده ایوانهای بلند با نقوش و مقرنسهای زیبا و متعدد همه نشان از ذوق هنرمندان و معماران این بقعه است. درب ورودی بقعه مربوط به زمان شاه طهماسب صفوی است و از ارزش ویژه ای برخوردار است.

امامزاده اسحاق

آستانه باشکوه امامزاده اسحاق (علیه السلام) در بخش مرکزی شهرستان دلیجان، ۱۷ کیلومتری شمال شرقی شهر دلیجان، دهستان جاسب، خارج از روستای بیجگان در دشت کبود واقع شده است.

بنای ساختمان بقعه قدیمی و با مصالحی از جنس خشت و گل بوده است بر اثرحوادث طبیعی به تدریج تخریب شده و مراحل بازسازی و نوسازی کامل بقعه در دست انجام است. بقعه دارای گنبد دو پوش، حرم و شبستانهای اطراف و ایوان است دیوارهای حرم آجرکاری و کاشیکاری زیبایی شده است. ضریح چوبی تاریخ دار بقعه (۱۰۹۹ هجری قمری) و نیز صندوق چوبی تاریخ دار(۹۸۹ هجری قمری) در انبار بقعه موجود است و پس از تکمیل بنا مجدداً در بقعه نصب خواهد شد. مساحت کل محوطه ۱۵۰۰ متر مربع و مساحت داخل بقعه تقریباً ۶۰۰ مترمربع است

.

صندوق مزار اثر منبت کاری شده نفیسی است که با کنده کاری های گل و بوته گونه تزیین شده و کتیبه های روی آن چنین است بالای سر دربنا: «این عالی عمارت در آستانه متبرکه شاهزاده عالی تبار سلطان اسحاق بن الامام موسی جهت آفتاب اقبال دولت و بقای سلطنت شاه عالم پناه فرخ بارگاه سعید دستگاه ظل الله السلطان بن السلطان ابوالمظفر شاه سلطان محمد خدابنده … عالیجاه معلا درگاه بر سر شیعیان مستدام بماناد ونجواالله قل آمینا در تاریخ شهرمحرم الحرام سنه تسع و ثمانین و تسعمائه من هجره النبی (۹۸۹ هـ)

این صندوق مزین به کنده کاری با نقوش گل و بوته و کتیبه های افقی و عمودی به خط ثلث برجسته به اندازه ۲ در ۱/۲ و ارتفاع ۱/۲ متر، در پس ضریحی مشبک و قصور از چوب سبز رنگ قرار گرفته که نیمی برای عیسی بن مریم و نیمی برای اسحاق بن امام کاظم (علیه السلام) ساخته شده است.

بر فراز بقعه گنبدی هرمی به ارتفاع هفت متر با عمق دو متری و مضلع آراسته به کاشیکاری معقل و راس مزین به کاشیهای دوالی فیروزه فام که تزییناتش قلمی است. گنبد داخلى عرقچینى است که بر روى کاربندى هشت ضلعى و پاطاق روى آن بنا شده است. و از آثاردوره صفویّه است’.بنا به گفته اهالی این امامزاده از نوادگان امام کاظم (علیه السلام) بوده، اسم اصلی آن امامزاده فضل (علیه السلام) است.

آستانه امامزاده ابوالفضل(علیه السلام) در بخش مرکزی شهرستان دلیجان، ۳۴ کیلومتری شهرلیجان، مسیر جاده دلیجان به نراق، مشهد اردهال و جاده روستای جعفرآباد به مهدی آباد، دهستان جوشق، ۳ کیلومتری غرب روستای مهدی آباد (کره جار سابق) کنار دره ای سرسبزواقع شده است.

بنای قبلی ساختمان بقعه با مصالحی از جنس خشت و گل دارای گنبدی مخروطی شکل بوده است تخریب گردیده، بنای جدیدی شامل یک حرم هشت ضلعی به قطر حدود ۸/۵ متر با ۱۶ نورگیر و یک گنبد پرخیز آجری نوسازی شده است.

ساختمان قبلی بقعه که از خشت و گل ساخته شده بود متعلق به دوره صفویه و تاریخ سال ۱۰۷۵ هجری قمری را داشت است گنبدی مخروطی شکل بر فراز بقعه بود و همچنین ایوانی در سمت شرق با نمای اجری داشت.

امامزاده داود

آستانه امامزاده داود (علیه السلام) در بخش مرکزی شهرستان دلیجان، دهستان دودهک، جاده دلیجان به قم، کیلومتر ۱۱ جاده راونج، کیلومتر ۲ جاده معدن سرب راونج، شرق روستای راونج، کنار صخره مشرف به نهرآب قرار داردبنا به گفته اهالی امامزاده داود و فرزند شش ساله وی در این بقعه مدفون بوده و از نوادگان امام کاظم(علیه السلام) هستند.

امامزاده حوریه خاتون و کاظمه خاتون (علیهما السلام)

آستانه شریف امامزاده حوریه خاتون و کاظمه خاتون (علیهما السلام) در بخش مرکزی شهرستان دلیجان، سی و پنج کیلومتری شهر دلیجان، دهستان هستیجان، در دامنه ارتفاعات مجاور روستای سینقان و در حاشیه باغات آن روستا واقع شده است

.

روستای سینقان دارای آب و هوای مطلوب تابستانی است و از مناطق ییلاقی دلیجان به شمار می آید. در مسیر دلیجان – سینقان راه فرعی در سمت راست جاده وجود دارد که به بارگاه ملکوتی بی بی زبیده خاتون(علیه السلام) منتهی می شود.بنایی ساده در روستای سینقان که متعلق به دو خواهر به نام های هدیه خاتون و کاظمه خاتون از نوادگان امام موسی بن جعفر علیه السلام شهرت دارند.

بنای ساختمان بقعه بامصالحی از خشت وگل ساخته شده که باگذشت زمان و تاثیر نزولات جوی فرسوده گردیده و اکنون در حال بازسازی است کل عرصه زیارتگاه ۱۵۰۰ متر مربع و زیر بنای آن ۳۰۰ متر مربع و مساحت بنای آرامگاهی ۳۰ متر مربع می باشد که در وسط آن ضریح آلومینیومی بر فراز مرقد مطهر ایشان نصب گردیده است.

مسجد 'مس سر' از قدیمی ترین بناهای شهر دلیجان است، که هر مسافری را برای بازدید از آنجا به سوی خود جذب می کند.قدمت این مسجد بیش از ۸۰۰ سال و به دوره سلجوقی بازمی گردد.این مسجد در جنوب غربی شهر واقع است و در سال های اخیر توسط برخی از جوانان و رزمندگان دوران دفاع مقدس بازسازی شده است.

غار بابا جابر

غار بابا جابر در دامنه شمالی کوه بابا جابر در ۵۳ کیلومتری جنوب غربی شهر دلیجان و یک کیلومتری روستای جودان قرار دارد. این غار دارای دو دهانه (شرقی و غربی) در ارتفاع ۱۷۰۰ متری از سطح دریاست.

در سه بخش این دالان ایوان‌هایی برای سکونت به صورت سنگ‌چین ساخته شده‌اند. انتهای دالان ۱۰۰ متری، دهلیزی باریک به شکل افقی قرار گرفته که از سنگ‌های ریزشی پوشیده شده است. این دهلیز چند پرتگاه دارد و از مشکل‌ترین معبرهای غار است.

در دهلیز ریزشی یاد شده، فعالیت‌های غارسنگ‌سازی صورت گرفته و سنگ‌های ریزشی آن پوشیده از چکیده‌های نخودی و میخ مانند هستند. احتمالاً ریزش در زمان‌های بسیار دور صورت گرفته است زیرا با وجود کمبود کانی‌های کربناتی در سقف، حجم تشکیلات آهکی که به صورت چکیده بر روی سنگ‌ها ایجاد شده‌اند، قابل ملاحظه است. بخش اصلی غار تالاری دایره‌ای به قطر ۳۵ متر و ارتفاع حداکثر ۲۰ متر است که بعد از دهلیز قرار دارد و ۱۰۰ متر از دهانه غار پایین‌تر است. سقف وسط تالار ریزش کرده، سکویی بزرگ به وجود آورده و چکیده‌ای بزرگ روی سکو به وجود آمده است. جلوی چکیده یک حفره کاملاً صیقلی وجود دارد که احتمالاً محل اجرای مراسم آیینی بوده است. دیواره‌های تالار پوشیده از چکنده‌های گُل کلمی هستند. به این تالار تعدادی دهلیز متصل است که چندان طولانی نیستند

.

پل دو دهک

پل دو دهک از آثار تاریخی شهرستان دلیجان است. این پل  در تاریخ ۱۱ دی ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۶۱۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این پل در روستایی به همین نام و در هفده کیلومتری شهرستان دلیجان بر روی رودخانه قمرود ساخته شده است.

در واقع این پل راه ارتباطی به منطقه خورهه بوده و مربوط به دوره صفویه است. این پل به صورت شرقی- غربی ساخته شده و در مجموع شصت و چهارمتر طول و پنج ونیم متر عرض دارد و دارای چهار دهانه متقارن است. از دهانه بزرگ اصلی سه دهانه کوچک فرعی با طاق های جناغی کم خیز شکل گرفته است.دهانه اصلی از محل پاکار قوس تا تیزه طاق پنج متر ارتفاع دارد و ارتفاع کلی پل در این قسمت از سطح آب حدود ۴۰/۱۰ متر است.

پایه های پل که بر روی کناره های صخره ای رودخانه قرار گرفته اند، در جهت موافق و مخالف جریان رودخانه دارای موج شکن های نیم دایره مثلثی است. سطح گذر پل از بالای تیزه طاق به طرفین دارای شیب ملایمی است. در دو طرف پل دیوارهایی به ارتفاع یک متر ساخته شده است.این پل در نزدیکی کاروانسرا و روستای دودهک و دو کیلومتری جاده آسفالته قماصفهان قرار دارد

.

سد پانزده خرداد در اواخر سال ۱۳۷۳ خورشیدی و به منظور تأمین آب آشامیدنی شهرهای دلیجان، نیم‌وَر و قم، مهار سیلاب سالانه و تأمین بخشی از آب مورد نیاز اراضی زیردست شهرستان دلیجان ساخته شد. این سد از نوع خاکی غیرهمگن با هسته رسی می‌باشد.

ارتفاع این سد از روی پِی ۹۶ متر، طول تاج ۳۲۰ متر و عرض آن در تاج ۱۰ متر است و حجم مفید مخزن آن ۱۶۵ مترمکعب می‌باشد. این سد به وسیله آب‌ رودخانه قم‌رود و بارندگی‌های فصلی منطقه دلیجان، نراق و جاسب تغذیه می‌شود. مناطق مجاور دریاچه سد پانزده خرداد زیستگاه جانورانی چون روباه، شغال، کفتار، گرگ، موش صحرایی، خرگوش، جوجه تیغی، کبک، تیهو، قرقی، کبوتر، انواع گنجشک، زاغ، کلاغ، هدهد، انواع مارمولک، مار آبی، بزمجه و مار می‌باشد.

همچنین این منطقه مکان مناسبی برای زمستان‌گذرانی برخی از پرندگان مهاجر مانند اردک سرسبز، اردک زیره‌ای، چنگر، حواصیل، انواع مرغابی، انواع غاز، مرغ کرم‌خوار و … است.عمده‌ترین آبزیان این دریاچه ماهی کپور معمولی، ماهی کاراس، ماهی سوف و ماهی سفید رودخانه‌ای است

.

سد پانزده خرداد از نقاط دیدنی و گردشگری شهرستان دلیجان است. اما در کنار این دریاچه احداث پارک جنگلی ۱۵ خرداد بر زیبایی آن مجموعه افزوده است این پارک در فضایی بالغ بر ۱۳۰هکتار است که جایی مناسب برای ثبت لحظاتی شیرین خاطرات می باشد. از ویژگی های این مکان می توان به چشمه آبی 'کهدر' آن محل اشاره کرد که گفته می شود به تعداد نفراتی که در آنجا حضور می یابند، این چشمه جوشان است

.

برچسب ها :قم
شماره پیامک قم نا: 50001717150598رایانامه: info@Qumna.com