تشکلها و جنبشهای دانشجویی در طی چند دهه فعالیت اخیر خود، همواره در شکلدهی تاریخ کشورمان نقش موثر و کلیدی را ایفا کردهاند. که نمونه بارز آن جلسات و تحصنهای دانشجویی در اعتراض به برجام، برخی قراردادهای نفتی و در راس همه آنان فعالیتهای عدالتخواهانه در اعتراض به اشرافیت، رانت و تبعیض برخی مسئولان است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبرقم (قمنا)، تشکلها و جنبشهای دانشجویی در طی چند دهه فعالیت اخیر خود، همواره در شکلدهی تاریخ کشورمان نقش موثر و کلیدی را ایفا کردهاند. در اثنای انقلاب اسلامی سال 57 نیز این جنبشهای دانشجویی بودند که جامعه نخبگان کشور را نمایندگی میکردند و انقلاب را در این بخش به ثمر رساندند. در سالهای پس از انقلاب نیز جنبشها و تشکلهای دانشجویی از پا ننشستند و همواره با حفظ روحیه سیاسی خود به مطالبهگری پرداختند.
شاید اوج فعالیت این جنبشها در سالهای پس از انقلاب، میتینگهای سیاسی دانشگاهها در هشت دولت اصلاحات و پس از آنان در اثنای انتخابات ریاست جمهوری سال 88 باشد که در این برههها، جنبشهای دانشجویی با عقاید و افکار متفاوت به تضارب آرا با یکدیگر پرداختند و اتفاقات تیر 78 و خرداد 88 را هرچند با خاطرهای بد ولی به عنوان دو نقطه مهم بروز و ظهور و نقش جنبشهای دانشجویی در تاریخ کشورمان ثبت رساندند.
با این حال آنچه که در سالهای اخیر در مواجه با فعالیت تشکلها و جنبشهای دانشجویی شاهد هستیم، نوعی سیاستزدایی از فعالیت جنبشهای دانشجویی بوده و در مقام عمل سعی شده آنان را به یک سندیکا تقلیل دهد که تنها مشکلات صنفی دانشجویان را پیگیری میکند. این سیاست پس از اتفاقات 88 پیگیری شد و پس از این تاریخ روز دانشجو به جای آن که مجالی برای بازخوانی راه دانشجویان 16 آذر 1332 باشد؛ بیشتر به برگزاری شو و مسابقات مضحکانه بین دانشجویان بدل گشت!
با وجود همه این محدودیتها و نگاه اعورانه به فعالیتهای دانشجویی، تشکلها و جنبشهای دانشجویی تمام تلاش خود را برای استقلال از نهادها و اثرگذاری بر جامعه به کار بردند که نمونه شیرین آن، جلسات و تحصنهای دانشجویی در اعتراض به برجام، برخی قراردادهای نفتی و در راس همه آنان فعالیتهای عدالتخواهانه در اعتراض به اشرافیت، رانت و تبعیض برخی مسئولان است.
در همین خصوص «علیرضا بیات» رییس موسسه جدال و دبیر انجمن علوم سیاسی دانشگاه پیامنور قم در تشریح فعالیت جنبشهای دانشجویی در استان قم در گفتوگو قمنا اظهار داشت: "جایگاه تشکلها و جنبشهای دانشجویی قم در روشنگری، مطالبهگری و فعالیتها به لحاظ کمی نسبت به اوایل انقلاب بهتر شده است اما به لحاظ کیفی متاسفانه برآیند قابل قبولی ندارد."
بیات همچنین ضمن مقایسه تشکلهای دانشجویی استان قم با تشکلهای دانشجویی استان تهران گفت: "قوت پیگیری، موضوعات مطروحه و جسارت کافی هنوز کارنامه ضعیفی نسبت به تهران داریم و انتظار بنده به عنوان یک فعال دانشجویی از دانشجویان و تشکلهای دانشجویی قم این است که به معنای واقعی کلمه به رسالت اصلی خود یعنی موذن بودن در جامعه بپردازند و فعالیت خود را صرفا منحصر به تحصیل عادی در دانشگاه نکنند."
وی همچنین در پاسخ به این سوال که آینده جنبشهای دانشجویی را در استان قم چگونه میبینید، تصریح کرد: "حال که در آغاز گام دوم انقلاب هستیم و حوادث ریز و درشتی در راه است، امید دارم شاهد تحول دانشگاهی و فعالیتهای دانشجویی مهم در شهر قم به عنوان پایگاه تشیع جهان اسلام باشیم."
«احمدعلی مهدیپور» مسئول بسیج دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم نیز در گفتوگو با قمنا، جایگاه تشکلهای دانشجویی در استان قم، نسبتا ممتازی توصیف و در این باره خاطرنشان کرد: "تشکلهای دانشجویی استان قم در مسائل و مشکلات دانشجویی ورود خوبی دارند و در موارد مختلف مانند معضل کمبود ماسک، مشکلات اقتصادی مردم و مشکلات دیگر، توانستهاند نقش خود را در جایگاه موذن بودن جامعه ایفا کنند."
وی افزود: "با این حال انتظارات از قم و به تبع آن تشکلهای دانشجویی استان قم خیلی بیشتر است؛ چرا که تز انقلاب از قم آمده و توقع امامین انقلاب نیز از قم بالا است، برای همین ما نیز باید این وظیفه را چشمگیرتر و بهتر از این انجام دهیم."
مسئول بسیج دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم با بیان این که حضرت امام خمینی(ره) دانشجو و طلبه را حلقه میانی بین دولت و مردم میدانست؛ اظهار داشت: "این عبارت یعنی کسی که باید برای دولت خط مشی تعیین و وظایفاش را یادآوری کرده و معضلات جامعه را یادآوری و رفع آن را مطالبهگری کند و برایش راهکار ارائه دهد، دانشجو است."
مهدیپور با اشاره به نگاه بدبینانه جامعه به عملکرد مسئولان گفت: "به عنوان یک روانشناس دوست دارم این را بگویم که مازوخیسم ایرانیان الان خیلی گسترده شده است. ما دانشجویان میبایست یاد بگیریم سیاه نمایی و بدگویی در مورد عملکردها راهکار نیست!"
وی با تاکید بر این که دانشجو یک بروز کاملی از نسل جوان جامعه است، تصریح کرد: "برای همین ما دانشجویان به جای این که روحیه مطالبهگری را تنها در انتقاد کردن و بعضا سیاه نمایی خلاصه کنیم، باید سعیمان بر این باشد که مشکلات را ببینیم و بدون سیاه نمایی آنها را بازگو کرده و برای آن راهکار ارائه دهیم."
مسئول بسیج دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم با بیان این که انتظاری که من از تشکلها و جنبشهای دانشجویی میرود این است که بیشتر پای کار این آرمانها باشند؛ خاطرنشان کرد: "حتی اگر دولتها برای حل مکشلات اقدامی نکردند دانشجو نباید از پا بنشیند و بگوید چون دولت کاری نکرده است من هم کاری نمیکنم. دانشجو و جوان باید روحیه امید را به جامعه تسری دهد و خودش هم سردمدار این ماجرا شود و در کنار این مشکلات را میگوید باید تلاش کند این مشکلات را حل کند."
*گزارش: مهدی هواسی