به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از نیریمیز، کورائیم از توابع شهرستان نیر و استان اردبیل است و در فاصله 55 کیلو متری مرکز شهرستان نیر قرار گرفته است و 34 کیلو متر با مرکز استان فاصله دارد.
کورائیم در تاریخ 83/12/24 به دست جواد نگارنده استاندار وقت اردبیل از بخش به شهر تبدیل و شهرداری در آن تاسیس و راه اندازی شد.
این شهر با داشتن آثار تاریخی و باستانی متعلق به اواخر هزاره دوم قبل از میلاد، بهشت میراث فرهنگی و آثار تاریخی استان اردبیل به شمار می رود اما متاسفانه به دلیل ضعف سازمان های ذیربط و عدم توجه کافی مسئولان مورد غفلت قرار گرفته و آن گونه که باید شناخته نشده است.
آثار تاریخی و باستانی کورائیم:
بقعه کورائیم؛ این بقعه در وسط قبرستانی قرار دارد که احتمالا این قبرستان باقی مانده از دوران اسلامی است و سنگ قبرهای متعلق به قرن 6 هجری موجود در این قبرستان گواه این ادعاست.
بقعه کورائیم به شکل بنایی چهار گوش است که اندازه هر ضلع آن 5متر اندازه گیری شده است و گنبد آجری کوچکی روی آن را پوشانده است بعلت دوپوش نبودن گنبد، بنادر حل انهدام و ویرانی است. درقسمت شمالی بنا سردر کوچکی با تاق فرو ریخته وجود دارد عرض در ورودی بقعه80سانتی متر و ارتفاع آن 150سانتی متر بوده وعلی الظاهر نشان قبری در داخل بقعه مشهود است.
سبک معماری و مصالح بکار رفته در آنچنین می نماید که بقعه احتمالا متعلق به حدود قرن7 تا اواخرحکومت مغل ها یا اولین سال های حکومت ترکمن ها در آذربایجان می باشد البته در جلد دوم کتاب اردبیل در گذر گاه تاریخ مولف کتاب از یک بنای مربوط به دوره ساسانی درکورائیم سخن به میان آورده است ولی بعید به نظر می رسد بقعه مزبور با شماره 826 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قلعه یری؛ از دیگر دژهای واقع در کوراییم دژی است که بر روی کوهی نسبتا مرتفع در جنوب کورائیم و در روستای دابانلو واقع شده است.وجود سفال های نخودی رنگ و با اشکال هندسی بسیار خشن با تعداد و پراکندگی بالا در سطح کوه و سنگ های بزرگ بر روی قبرها از ویژگیهای خاص این منطقه باستانی است.
منطقه مزبور متشکل از یک گورستان متعلق به دوران پیش از تاریخ و یا پیش از هزاره دوم ق.م و دیگری قلعه ای متعلق به دوران تاریخی قبل از هزاره اول ق.م می باشد.
قبرستان کورائیم؛ قبرستان مزبور باقی مانده از دوره اسلامی و از قرن 6 هجری است و بقعه کورائیم دراین قبرستان قرار دارد.سنگ قبرهایی متعلق به دوران اسلامی در این قبرستان به چشم می خورد.
تپه قلعه کورائیم؛ یکی از مهمترین محوطه های باستانی واقع در شهر کورائیم تپه قلعه کوراییم است که به صورت یک تپه در منطقه ای نسبتا هموار قرار گرفته است.
ارتفاع این تپه از سطح دریاهای ازاد حدود 1575 متر و از سطح زمین های اطراف در بالا ترین قسمت حدود 15 متر است و در طول جغرافیای 48درجه و 30 دقیقه و 21 ثانیه از نصف النهار گرویچ و در عرض جغرافیایی 37 درجه و 57 دقیقه و 21 ثانیه از نصف النهار گرویچ و در عرض جغرافیایی 37 درجه و 57 دقیقه و 41 ثانیه از خط استوار واقع شده است.
در قسمت شرق این تپه و در فاصله حدود 110 متری آن رودخانه قوریچای قرار دارد. تپه مزبور برجسته ترین قسمت زمین های واقع در شهر کورائیم محسوب می شود و در قسمت های بریده نشده با شیب ملایمی به زمین های اطراف منتهی می شود.
تپه مزبور در فاصله 21کیلومتری مرکز شهرستان نیر و 34 کیلومتری مرکز استان اردبیل قرار دارد.
محوطه باستانی قلعه کورائیم تپه به شکل دایره نزدیک به بیضی با ابعاد 75 در 80 متر و مساحت تقریبی 10000 متر مربع است و در قسمت غرب رود خانه قوریچای واقع شده و اشراف تپه به دشت های اطراف آن را بصورت قلعه ای مطرح می کند که احتمالا در قبل از اسلام و مخصوصا هزاره اول ق.م به عنوان یک قلعه نظامی و دفاعی مهم مورد استفاده قرار می گرفته است.
تپه مزبور به لحاظ گستردگی وتنوع آثار از مهمترین محوطه های باستانی استان اردبیل محسوب می شود و می تواند در تکمیل گاهنگاری استان و ارتباط آن با فرهنگ های همجوار و مطالعه حوزه جغرافیایی اردبیل در عصر تمدن های اورارتویی مانایی و ورود اقوام کوچ رو کمک قابل ملاحظه ای نمایند.
با توجه به وجود آثار و بقایای سفالی در تپه مزبور، احتمال می رود زمان احداث آن مربوط به دوران پیش از تاریخ {اواخر هزاره دوم قبل از میلاد}تا دوران اسلامی باشد.
در رابطه با وجه تسمیه اثر نیز طبق گفته اهالی بومی و روایات و داستان هایی که در بین اهالی نقل می شود کوراییم وخوراییم دو برادر بوده اند که در زمانهای دور دو روستای مجاور کوراییم و خوراییم را به نام خودشان بنا نهاده اند.
لازم به ذکر است طبق گفته اهالی روستای موسوم به خوراییم هم در نزدیکی این شهر کوچک وجود دارد.عده ای دیگر از اهالی معتقدند که کوراییم نام یک طایفه ی کرد بوده که به این مکان آمده و در آن سکنی گزیده اند.
به لحاظ معنای لغوی کورائیم واژه ای مرکب و متشکل از دو کلمه ترکی کور{نابینا}و اییم{ماهم}است. با وجود اهمیت تاریخی و باستانی تپه مزبور متاسفانه تاکنون هیچ گونه مطالعه علمی و باستان شناسی اعم از بررسی و گمانه زنی و یا کشف در این محوطه صورت نگرفته است.
وجود گونه های متنوع سفالی مربوط به دورانهای مختلف قبل و بعداز اسلام به رنگ های مختلف که نشان دهنده تداوم استقرار در این منطقه باستانی است و همچنین خاکستر و لایه های سوخته در مقاطع ایجاد شده در سمت شرق تپه از ویژگی های بارز این منطقه باستانی است.
متاسفانه فعالیت های ساختمان سازی و کشاورزی ساکنان شهر کورائیم در قسمت های مختلف محوطه باستانی به خصوص در قسمتهای شمال غرب و ایجاد راه ارتباطی درجنوب شرق آن که منجر به بریده شدن بخشی از عرصه تپه شده باعث آسیب و تصرف در این آثار تاریخی شده است.
علاوه بر این، محوطه باستانی کوراییم در نقات مختلف مورد کاوش های غیر مجاز جویندگان عتیقه قرار گرفته که آثار آن بر سطح و دامنه های تپه مشهود است.برداشتن خاک تپه برای مصارف مختلف ساختمانی و کشاورزی دامنه های تپه را برش داده و آن را به صورت سطوح شیب دار در آورده است.
علاوه بر عوامل مخرب انسانی فوق عوامل جوی و اقلیمی نیز نقش فراوانی در تخریب و فرسایش محوطه باستانی داشته است. با توجه به اینکه تپه در محدوده داخل شهر کورائیم واقع شده و زمینهای کشاورزی و منازل مسکونی از همه طرف آنرا احاطه کرده اند برای جلو گیری از تخریب و دخل و تصرفات غیر مجاز در آن، تعیین عرصه و حریم و انجام بررسی و کاوش علمی باستان شناسی امری ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.
