به گزارش پایگاه اطلاع رسانی خبر قم ،گردشگری یکی از راه‌های توسعه اقتصادی در کشورهای مختلف است. بسیاری از شهرهای دنیا با ایجاد جذابیت‌ها و فضاهای تفریحی مختلف سعی در جذب توریست و تقویت اقتصاد خود دارند؛ به همین خاطر در این شهرها به مساله تامین زیرساخت‌های گردشگری از جمله هتل‌ها، مراکز اقامتی، مراکز تفریحی و توریستی توجه ویژه‌ای می‌شود.
کشور ایران سالیانه میزبان گردشگران زیادی از سرتاسر دنیا است و یکی از مقاصد اصلی زیارت محسوب می‌شود. مشهد مقدس، قم، شیراز و دیگر شهرهای مذهبی ایران سالیانه میزبان خیل عظیم زائرین از کشورهای مختلف خصوصا کشورهای عربی است.
در حوزه گردشگری داخلی نیز این شهرها سالیانه میزبان خیل عظیم مسافران و زائرین هستند. شهر مقدس قم به سبب وجود حرم مطهر حضرت معصومه(س)، مسجد مقدس جمکران و بیش از 400 امامزاده واجب‌التعظیم و بسیاری مکان‌های تاریخی، معنوی و علمی سالیانه میزبان بیش از 20 میلیون زائر و گردشگر داخلی و خارجی است.
تراکم مسافر در شهر قم خصوصا در ایامی چون نوروز، نیمه شعبان و مناسبت‌های دیگر بسیار زیاد بوده و این حجم مسافر نیازمند زیرساخت‌ها و امکانات مناسب هستند. همچنین برای افزایش ماندگاری این حجم مسافرین در شهر نیاز است که امکانات تفریحی و گردشگری ویژه نیز در شهر وجود داشته و آنها بتوانند اوقات فراغت خود را به درستی در این شهر پر کنند.
با این وجود کمبود مراکز اقامتی یکی از مشکلاتی است که همواره این شهر را رنج داده و به همین دلیل در کنار کمبود مراکز تفریحی و گردشگری، ماندگاری مسافر در شهر قم کمتر از پنج ساعت است.
در ایامی چون نوروز حضور حجم بالایی از مسافرین در شهر قم نیازمند برنامه‌ریزی منسجم است تا بتوان به صورت مقطعی نیز که شده نیازهای این مسافران را برطرف کرد. یکی از معضلاتی که در گذشته شهر قم را رنج می‌داده سد معبر مسافرین در معابر شهر، حرم مطهر، مسجد جمکران و هسته مرکزی با برپایی چادر و اسکان موقتی بوده است.
این مشکل نه تنها مسافرین و زائرین را با مشکل مواجه می کرد بلکه در ایام خاصی چون نوروز فضا را برای استفاده شهروندان قمی نیز محدود کرده و در نهایت عدم رضایتمندی مسافرین و شهروندان را توامان فراهم می‌کرد.
از نوروز 95 شهرداری قم با اجرای طرحی ضمن آماده سازی قریب به 20 بوستان شهری برای اسکان موقتی و استراحت زائرین، محدودیت‌هایی را برای نصب چادر در معابر و شوارع و محدوده حرم مطهر و مسجد جمکران ایجاد کرد که شرایط نسبتا مناسبی را در شهر ایجاد کرد و تا بخش عمده‌ای از مشکلات اقامت موقت شهر کاست.
این طرح با اجرای ممنوعیت‌هایی ویژه و تقویت امکانات اقامت موقت در نوروز 96 نیز اجرایی شد که علاوه بر رضایتمندی زائرین و مسافرین، رضایتمندی شهروندان قمی را نیز به دنبال داشت.
در قالب این طرح با تعیین چهار کمپ اصلی به عنوان استراحت‌گاه زائرین، مسافرین به سمت این فضاها هدایت شدند. البته در ایام پیک پنج بوستان شهر نیز به صورت پشتیبان این فضاها مشخص شد تا مردم بتوانند از آنها استفاده کنند.
پیام جوادیان رئیس کمیته اسکان ستاد تسهیلات زائرین و خدمات سفر شهرداری قم با تاکید بر اینکه هدف ما اسکان زائرین همراه با اینکه خللی در فعالیت‌های شهر ایجاد نشود بوده است گفت: در نوروز امسال سعی داشتیم بتوانیم از نظر ترافیکی و زیبایی شهری مشکلی را در شهر ایجاد نکنیم.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری قم با اشاره به معضلات اسکان زائرین در پارک‌های محدوده هسته مرکزی شهر گفت: امسال محل‌های اسکان زائرین را از 17 بوستان به چهار نقطه ثابت کمپینگ امام رضا، فدک، غدیر و پارکینگ شماره چهار مسجد مقدس جمکران کاهش پیدا کرد.
وی با بیان اینکه برخی بوستان‌های شهری نیز در اولویت دوم اسکان قرار گرفتند گفت: در منطقه یک بوستان مهدی و هاشمی، منطقه سه بوستان لاله، در منطقه پنج بوستان نیایش و در منطقه چهار بوستان علوی به عنوان نقاط پشتیبانی برای اسکان در نظر گرفته شده بود.
جوادیان با اشاره به پیش‌بینی‌های صورت گرفته برای اسکان در مواقع برودت هوا و بارش باران گفت: سوله‌های بحران شهرداری و برخی مکان‌های مذهبی برای استفاده در مواقع برودت هوا در نظر گرفته شده بود.
وی با تاکید بر اینکه به جز فضاهای تعیین شده اسکان، نصب چادر ممنوع بوده است افزود: در کمپ‌ها استقرار نیروهای پلیس، آتش‌نشانی و نیروهای امنیتی را داشتیم و امکانات مورد نیاز زائرین همچون حمام، سرویس بهداشتی و... آماده شده بود.
براساس آمار اعلام شده از سوی کمیته اسکان ستاد تسهیلات زائرین و خدمات سفر شهرداری در ایام نوروز روزانه به طور میانگین بیش از هزار چادر در محل‌های اسکان اضطراری برپا شده است.
آمار نشان می‌دهد که تاکنون قریب به 60 هزار زائر شب‌ها در محل‌های اسکان اضطراری شهر قم اسکان موقت داشته‌اند و با احتساب استراحت روزانه در این فضاها بیش از 150 هزار نفر در فضاهای اقامتی موقت اسکان داشته‌اند.
اما با تمام این مسایل نیاز است که فضاهایی ثابت با زیرساخت‌هایی مناسب و کامل برای مسافرین فراهم شود تا حداقل برای استراحت موقت مردم با مشکل کمتری در شهر قم مواجه باشند.
سیدمرتضی سقائیان‌نژاد شهردار قم نیز با بیان اینکه امسال شرایط موفقی در حوزه اسکان اضطراری در شهر قم فراهم شده است اظهار کرد: با این وجود برنامه ویژه‌ای برای سال‌های آینده داریم و می‌خواهیم کمپ‌های اصلی همچون فدک وغدیر را برای مردم نهادینه کنیم.
سقائیان‌نژاد فراهم‌آوری و تقویت کمپ‌های اسکان را در راستای احترام به مردم دانست و گفت: به دنبال این هستیم که فضاهایی پایدار و در شان مردم در شهر فراهم شده و رفاه و آسایش زائرین را در زمان حضور در قم تامین کنیم.
وی با تاکید بر مشوق‌های شهرداری برای جذب سرمایه‌گذار به شهر قم گفت: برای اینکه بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری تشویق شود هزینه زمین هتل را نمی‌گیریم و پس از ساخت هزینه‌ها را دریافت می‌کنیم و بخش اقامتی نیز مشمول بخشودگی عوارض می‌شوند.
سقائیان‌نژاد با اشاره به امکانات اسکان فراهم‌شده در شهر قم بیان کرد: سه بوستان تبدیل به کمپ زائر شده است و اجازه ندادیم که در سطح شهر هیچ چادری برپا شود.
شهردار قم با بیان اینکه ماندگاری زائر در قم کمتر از پنج ساعت است افزود: تمام تلاش را داشتیم که آن را به حداقل 48 ساعت برسانیم.
با وجود اینکه شهرداری برنامه‌های ویژه‌ای در حوزه اسکان در شهر قم دارد و اقداماتی نیز برای سرمایه‌گذاری در حوزه هتل‌سازی صورت گرفته اما علما نیز با آگاهی از مشکلات موجود توجه به ساخت مراکز موقت اقامتی را برای رفاه و آسایش زائرین و مسافرین امرزی ضروری می‌دانند.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این خصوص با بیان اینکه یکی از شاخص‌های رفاه جامعه وضعیت سفرها در کشور است گفت: در اقداماتی که شهرداری انجام می‌دهد نگاه بر این باشد که تسهیلات بهتری برای مسافرین فراهم شود و زمینه‌ای تأمین شود که مسافرینی که به قم وارد می‌شوند بتوانند به راحتی دو یا سه روز در این شهر اقامت با آرامش و آسایش داشته باشند.
آیت‌الله محمد یزدی الگوبرداری از خراسان رضوی در ارائه تسهیلات و خدمات اقامتی را مورد توجه قرار داد و افزود: شرایطی فراهم کنید که مردم مجبور نباشند که در چادر اقامت کنند و اینقدر فضای اقامتی وجود داشته باشد که مردم نیز قدرت انتخاب داشته باشند.
اقتصاد گردشگری می‌تواند شهر قم را متحول کند و این امر ممکن نخواهد بود مگر اینکه با حضور زائرین در این شهر تسهیلات لازم برای آنها فراهم شده و آنها بتوانند زمان زیادی را در این شهر بگذرانند. تجربه‌ای که در شهرهای بزرگ زیارتی از جمله مشهد به دست آمده باید در حوزه گردشگری زیارتی در شهر قم بکار گرفته شده و بتوان از این درگاه مشکلات این شهر از جمله بیکاری و... را برطرف کرد.
منبع: فارس
